Asset Publisher Asset Publisher

Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów

Ochrona gatunkowa roślin

W Nadleśnictwie Turek inwentaryzacja występowania roślin chronionych przeprowadzana jest corocznie w sposób ciągły. Nowe stanowiska inwentaryzowane są na drukach „Formularz informacyjny" i lokalizowane są na mapie analogowej. Prowadzony jest szczegółowy wykaz stanowisk roślin i zwierząt chronionych.

Zinwentaryzowano na podstawie dostępnej literatury i własnych obserwacji 13 gatunków roślin naczyniowych objętych ochroną ścisłą i 31 gatunków pod ochroną częściową.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października  2014 roku
w sprawie ochrony gatunkowej roślin w Nadleśnictwie Turek stwierdzono występowanie:

Ochrona ścisła:

  1. Długosz królewski /Osmunda regalis/
  2. Goździk pyszny /Dianthus superbus/
  3. Pełnik europejski /Trollius europaeus/
  4. Sasanka łąkowa /Pulsatilla pratensis/
  5. Rosiczka okrągłolistna /Drosera rotundifolia/
  6. Rojownik (rojnik) pospolity /Jovibarba sobolifera/
  7. Mącznica lekarska /Arctostaphylos uva-ursi/
  8. Lilia złotogłów /Lilium martagon/
  9. Lilia bulwkowata /Lilium bulbiferum/
  10. Mieczyk dachówkowaty /Gladiolus imbricatus/
  11. Kosaciec syberyjski /Iris sibirica/
  12. Storczyk męski /Orchis spinosa/
  13. Jarząb brekinia /Sorbus torminalis/
 

                       Ochrona częściowa:

  1. Widłak spłaszczony /Lycopodium complanatum/
  2. Widłak jałowcowaty /Lycopodium annotinum/
  3. Widłak goździsty /Lycopodium clavatum/
  4. Widłak wroniec /Lycopodium selago/
  5. Centuria pospolita /Centaurium umbellatum/
  6. Goździk piaskowy /Dianthus arenarius/
  7. Wawrzynek wilczełyko /Daphne mezereum/
  8. Bagno zwyczajne /Ledum palustre/
  9. Pomocnik baldaszkowaty /Chimaphila umbellata/
  10. Gnidosz rozesłany /Pedicularis sylvatica/
  11. Dziewięćsił bezłodygowy /Carlina acaulis/
  12. Podkolan biały /Platanthera bifolia/
  13. Kruszczyk szerokolistny /Epipactis helleborine/ (Stoplamek szerokolistny)
  14. Gnieźnik jajowaty (Listera jajowata) /Neottia ovata/
  15. Gnieźnik leśny /Neottia nidus-avis/
  16. Śnieżyczka przebiśnieg /Galanthus nivalis/
  17. Zimoziół północny /Linnaea borealis/
  18. Cebulica dwulistna /Scilla bifolia/
  19. Kukułka (storczyk) szerokolistna /Dactylorhiza majalis/
  20. Grzybienie białe /Nymphaea alba/
  21. Wilżyna ciernista /Ononis spinosa/
  22. Kocanki piaskowe /Helichrysum arenarium/
  23. Turzyca piaskowa /Carex arenaria/
  24. Bobrek trójlistny /Menyanthes trifoliata/
  25. Bielistka siwa /Leucobryum glaucum/
  26. Modrzewnica zwyczajna /Andromeda polifolia/
  27. Torfowce /Sphagnum sp./
  28. Rokietnik pospolity /Pleurozium schreberi/
  29. Płonnik pospolity /Polytrichum commune/
  30. Gajnik lśniący /Hylocomium splendens/
  31. Widłoząb miotłowy /Dicranum scoparium/

 

Na terenie Nadleśnictwa stwierdzono występowanie wymienionych poniżej chronionych gatunków grzybów, porostów i mszaków.

GRZYBY

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014r. w sprawie  ochrony gatunkowej grzybów na terenie Nadleśnictwa nie zinwentaryzowano gatunków grzybów wielkoowocnikowych, które objęte byłby ochroną ścisłą i częściową.

POROSTY

Rola porostów w zbiorowiskach leśnych jest dość istotna. Wspomnieć należy o roli glebotwórczej szczególnie w suchych borach i zbiorowiskach muraw piaskowych. Determinują występowanie wielu gatunków bezkręgowców, które odnajdują wśród porostów schronienie i pożywienie. Jednak najważniejszą rolę odgrywają w kształtowaniu mikrokilmatu leśnego. Są bardzo znaczącym rezerwuarem wody w lesie, szczególnie w borze chrobotkowym.

 

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów na terenie Nadleśnictwa zinwentaryzowano występowanie niżej wymienionych gatunków:

                Ochrona ścisła

  1. Brodaczka kępkowa /Usnea hirta/

Ochrona częściowa

  1. Chrobotki
    • Chrobotek reniferowy /Cladonia rangiferina
    • Chrobotek leśny /Cladonia sylvatica
  2. Płucnica islandzka /Cetraria islandica/

 

                Ochrona gatunkowa zwierząt

Na terenie Nadleśnictwa Turek potwierdzono obecność 3 taksonów bezkręgowców
z załącznika II. Dyrektywy siedliskowej (zalotka większa, czerwończyk nieparek, trzepla zielona) oraz 25 objętych ochroną gatunkową.

Spośród 18. aktualnie żyjących w Polsce gatunków z gromady płazów  na obszarze działania Nadleśnictwa Turek stwierdzono występowanie 13 z nich.

Na terenie Nadleśnictwa Turek występuje pięć taksonów gadów objętych ochroną ścisłą.

Występujące w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa ptaki przedstawiono w tabeli 26 POP (116 gatunków). Listę gatunków stworzono w oparciu o materiały Programu Ochrony Przyrody z poprzedniego okresu gospodarczego, wyniki powszechnej inwentaryzacji siedlisk i gatunków z lat 2006-2007 oraz SDF-y opisujące obszary specjalnej ochrony ptaków położone w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Turek.

Gatunki zwierząt objęte ochroną strefową

Na terenie administrowanym przez nadleśnictwo, utworzonych jest obecnie 5 stref ochronnych bociana czarnego (leśnictwa: Brudzew, Czarny las 2 strefy, Uniejów, Wyszyna) oraz 4 strefy ochronne orła bielika (leśnictwa: Czarny las 2 strefy, Krwony, Grzymiszew).

Stanowiska bobra stwierdzono w leśnictwach: Czarny Las, Krwony, Linne, Uniejów, Grzymiszew, Kotwasice, Wrząca i Wyszyna. Nie stwierdzono obecności wydry
na terenie Nadleśnictwa Turek.


Asset Publisher Asset Publisher

Zurück

Co dalej z Parkiem w Porażynie?!

Co dalej z Parkiem w Porażynie?!

Park dworski w Porażynie to zabytek, którym od wielu lat opiekują się grodziscy leśnicy. Niestety postępujące zmiany klimatyczne nie oszczędzają drzew tam rosnących. Osłabione i chore zaczęły stwarzać zagrożenie dla turystów, a część z nich powaliły wichury. W tej sytuacji leśnicy po uzyskaniu zgód Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków zaczęli ratować tę jedną z wielkopolskich perełek, o czym w ostatnim czasie alarmowała Gazeta Wyborcza. Uspokajamy nie taka rewitalizacja „straszna” jak ją Gazeta, maluje!

Początek sprawy

Przypomnijmy: 29 maja tego roku pani redaktor Marta Danielewicz napisała w Gazecie Wyborczej artykuł na temat rewitalizacji zabytkowego parku w Porażynie, którą przeprowadza Nadleśnictwo Grodzisk pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu. Padły wtedy ostre sformułowania: „Rewitalizacja przez wycinkę”, „pod topór pójdą wszystkie drzewa”, „zagrożone pomniki przyrody”.

Fotografia przedstawia pomnik przyrody w Porażynie. Fot. Wojciech Błoch (Nadleśnictwo Grodzisk).


Te i wiele innych ostrych słów padło pod adresem leśników między innymi z ust cytowanego w artykule prezesa Fundacji Ratowania Zabytków i Pomników Przyrody pana Karola Marczaka. Mówił on o cyt.: „kompletnym spustoszeniu” i dalej „że większość dębów i buków na terenie pałacowo-parkowym, których średnica pnia przekraczała 20 cm, została także oznaczona do wycinki”. Jest to oczywiste niezrozumienie faktów! To o tyle dziwne, że pani redaktor Marta Danielewicz i Fundacja pana Karola Marczaka otrzymali zawczasu od nadleśnictwa wyjaśnienia w tej sprawie.

Faktyczny obraz sytuacji

Oznaczenia, o których wspomina Karol Marczak są tylko i wyłącznie znakami pozostawionymi podczas inwentaryzacji i świadczą o tym, że dane drzewo zostało zinwentaryzowane i ocenione.

Oznaczenia, o których wspomina Karol Marczak są tylko i wyłącznie znakami pozostawionymi podczas inwentaryzacji i świadczą o tym, że dane drzewo zostało zinwentaryzowane i ocenione. Tak samo zostały oznakowane pomniki przyrody, co zostało zinterpretowane jako: „Do wycinki oznaczono pomniki przyrody”. Tymczasem w parku pomierzono wszystkie drzewa o obwodzie wynoszącym powyżej 50 cm na wysokości 5 cm pnia, co jako specjalista od ochrony pomników przyrody, prezes Marczak powinien wiedzieć, bo jest to zgodne ze sztuką i obowiązującymi przepisami. Stosując powyższe kryterium zinwentaryzowano w parku łącznie 4465 drzew oraz drugie tyle, których wymiary wypadały poniżej zakładanego progu.

Pani redaktor Gazety Wyborczej cytując prezesa fundacji, stwierdza, że: „Wycinany jest praktycznie cały park, drzewa 150-200-letnie. Oznaczono do wycinki nawet trzy drzewa, które są pomnikami przyrody”. Opis Parku zawarty w artykule wskazywałby, że Pałac w Porażynie stoi pośrodku 26 hektarowej pustyni. Takie stwierdzenia wprawiły w osłupienie grodziskich leśników, gdyż wcześniej Karol Marczak w rozmowie telefonicznej otrzymał rzetelne informacje na temat prac w parku, a pani redaktor została poinformowana o nich za pośrednictwem poczty elektronicznej.

Fotografia przedstawia oznakowane w trakcie inwentaryzacji drzewa. Fot. Wojciech Błoch (Nadleśnictwo Grodzisk).


Wszystko, co powiedzieli leśnicy o programie rewitalizacji parku, zostało zinterpretowane jako działania mające na celu wprowadzenie w błąd Konserwatora Zabytków oraz sprzeczne ze sztuką i przepisami. Zdjęcia stosów drewna ilustrujące rzekome nadużycia leśników częściowo pochodziły z sąsiednich drzewostanów gospodarczych, gdzie przeprowadzano planowe cięcia. Fotografie dokumentujące lustrację terenową, które opublikowano na profilu Fundacji, wykonano m.in. w ubiegłym roku. Nasuwa się więc pytanie, czy taka lustracja ze strony Fundacji w ogóle miała miejsce?

Kontrola Konserwatora

Ostatecznie, na podstawie doniesień prasowych Wojewódzki Konserwator Przyrody w Poznaniu wstrzymał wykonanie wcześniej wydanych decyzji i skierował do Porażyna trzyosobowy zespół, pod kierownictwem pani Anny Wcisło-Mayer. Jego celem było skontrolowanie zgodności działań Nadleśnictwa Grodzisk z wydanymi decyzjami. Pokazania wykonanych prac i udzielenia wszelkich wyjaśnień podjęli się nadleśniczy Dariusz Szulc, zastępca nadleśniczego Wojciech Śliczner oraz autor programu rewaloryzacji pan Krzysztof Wojtkowski. Kontrola wykazała całkowitą zgodność działań leśników z decyzjami Konserwatora. Wykazano, że nie zostało usunięte żadne drzewo, którego nie obejmowałaby decyzja Konserwatora. Nie mówiąc już o ścięciu lub wyznaczeniu do usunięcia któregokolwiek z pomników przyrody. Zauważono natomiast, że dla uzyskania planowanego efektu rewaloryzacji prace powinny być kontynuowane.

Fotografia przedstawia teren Parku w Porażynie. Fot. Wojciech Błoch (Nadleśnictwo Grodzisk).

Końcowym wynikiem kontroli jest decyzja Konserwatora Zabytków nr 171/2021 z dnia 25.06.2021 r. udzielająca pozwolenia na wznowienie prac.

Problemy z komunikacją

Czy musiało dojść do takiej eskalacji działań? Wydaje się, że jak zwykle w takich sprawach zawiodła komunikacja. Mieszkaniec Porażyna zatroskany losem Parku i tym, co w nim „wyprawiają” leśnicy, nie zwrócił się o wyjaśnienia do Nadleśnictwa Grodzisk, lecz od razu założył, że nie ma z kim rozmawiać i udał się ze swoimi obawami do mediów. Następnie Fundacja pana Karola Marczaka, a w ślad za nią Gazeta Wyborcza nagłośniła zdarzenie, nie weryfikując uprzednio rzeczywistego stanu rzeczy oraz informacji otrzymanych od pana Marczaka.

Miejmy nadzieję, że w przyszłości „czwarta władza” zechce podejść do podobnej sprawy z większą starannością i rzetelnością, do czego zobowiązuje ją prawo prasowe, będąc źródłem dostarczającym ludziom informacji kształtujących ich poglądy i uczucia.