Wydawca treści Wydawca treści

Samochód

Czy mogę wjechać samochodem do lasu? Skąd mam wiedzieć czy droga jest publiczna czy leśna? Czy strażnik leśny może nałożyć mandat? - odpowiedzi na te i inne pytania.

Czy mogę wjechać samochodem do lasu?

Zasady udostępniania lasów są precyzyjnie opisane w rozdziale 5. Ustawy o lasach.  Wynika z niej, że ruch motorowerem, pojazdem silnikowym (samochodem, motocyklem czy quadem), a także zaprzęgiem konnym dopuszczalny jest tylko drogami publicznymi. Każdym pojazdem można wjechać do lasu drogą leśną tylko wtedy, gdy jest wyraźnie ona oznaczona drogowskazami dopuszczającymi ruch (np. wskazany jest kierunek i odległość dojazdu do miejscowości, ośrodka wypoczynkowego czy parkingu leśnego). Nie dotyczy to inwalidów, którzy poruszają się pojazdami przystosowanymi do ich potrzeb.

Uwaga! Na drogach leśnych nie muszą być ustawione szlabany i znaki zakazujące poruszania się po nich, gdyż zakaz ten wynika wprost z zapisów ustawy o lasach. Obowiązuje on cały rok, nie tylko w okresie zagrożenia pożarowego.

Także jazdę konną po lesie ustawa dopuszcza tylko drogami wyznaczonymi przez właściwego nadleśniczego.

Wszystkie te przepisy nie dotyczą pracowników nadleśnictw w czasie wykonywania obowiązków służbowych, właścicieli lasów w ich własnych lasach, osób wykonujących i kontrolujących gospodarkę leśną, służb ratujących zdrowie i mienie ludzkie (policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe), myśliwych wykonujących zadania gospodarcze oraz właścicieli pasiek zlokalizowanych w lasach.

Skąd mam wiedzieć czy droga jest publiczna czy leśna?

Nie ma, niestety, jednolitego i czytelnego systemu oznakowania dróg publicznych biegnących przez lasy. Jest to obowiązek zarządcy drogi, który powinien oznakować drogę zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów ruchu drogowego oraz ustawy o lasach. Najlepiej kierować się ogólną zasadą wjeżdżania samochodem do lasu tylko tam, gdzie wyraźnie pozwalają na to znaki drogowe. Zgodnie z ustawą o lasach nie ma obowiązku oznakowania znakami zakazu dróg, gdzie nie wolno wjeżdżać. Należy zatem stosować zasadę, że droga nieoznakowana nie jest dopuszczona do ruchu.

Nadleśnictwa ustawiają tablice informacyjne z drogami wyznaczonymi do ruchu i miejscami parkingowymi. Można także szukać takich informacji w urzędach gmin i punktach informacji turystycznej.

Gdzie zostawić samochód wybierając się do lasu?

Wybierając się do lasu należy samochód pozostawić w miejscu oznaczonym jako parking lub miejsce postojowe. Zgodnie z art. 29 ustawy o lasach tylko tam można bezpiecznie parkować. Każde nadleśnictwo przygotowuje sieć parkingów leśnych oraz miejsc parkowania pojazdów. Informacje o nich można znaleźć na stronie internetowej nadleśnictwa. Najłatwiej na nią trafić wpisując adres www.lasy.gov.pl, a potem wybierając odpowiednią dyrekcję regionalną i nadleśnictwo.  

Nie należy pozostawiać samochodów przed szlabanami i na poboczach dróg, nawet jeśli są one dopuszczone do ruchu, ponieważ utrudnia to ich gospodarcze wykorzystanie.

Czy strażnik leśny może zatrzymać samochód i wylegitymować kierowcę?

Strażnik leśny, podobnie jak inni pracownicy Służby Leśnej, którzy mają uprawnienia strażnika leśnego, mogą, zgodnie z art.29c Ustawy prawo o ruchu drogowym, zatrzymywać pojazdy i legitymować kierowców na terenie lasów. Jeżeli kierowca pojazdu nie zastosował się do przepisów i znaków drogowych dotyczących zakazu wjazdu, zatrzymywania się i postoju obowiązujących na terenie lasów musi liczyć się z tym, że strażnik leśny może go zatrzymać, wylegitymować i wydać polecenie co do zachowania się na drodze. Jeżeli samochód przewozi drewno lub zachodzi uzasadnione podejrzenie, że kierowca popełnił w lesie przestępstwo, strażnik leśny może zatrzymywać pojazd do kontroli także poza terenem leśnym.

Zgodnie z zapisami ustawy o lasach strażnik leśny ma także prawo do legitymowania innych osób, np. świadków wykroczeń i przestępstw, nakładania oraz pobierania grzywien (mandatów karnych), odbierania za pokwitowaniem przedmiotów pochodzących z przestępstwa lub wykroczenia oraz narzędzi i środków służących do ich popełnienia.

Należy się liczyć także z tym, że wobec osób uniemożliwiających kontrolę strażnik leśny ma prawo stosować środki przymusu bezpośredniego łącznie z użyciem broni.

Czy strażnik leśny może nałożyć mandat?

Strażnik leśny i pracownik Służby Leśnej mający uprawnienia strażnika np. leśniczy,  ma prawo do nałożenia grzywny w formie mandatu karnego o wysokości od 20 do 500 złotych. Grzywny są nakładane za wykroczenia określone w kodeksie wykroczeń (np. wjazd i parkowanie pojazdu w miejscu niedozwolonym, niszczenie grzybów i grzybni, płoszenie, zabijanie dzikich zwierząt, niszczenie lęgów ptasich mrowisk itd.), w ustawie o ochronie przyrody (np. wypalanie roślinności, uszkadzanie drzew i krzewów) oraz za wykroczenia określone w prawie łowieckim.

Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenie stanowi, że grzywny są nakładane w zasadzie w formie mandatu kredytowanego, wręczanego sprawcy wykroczenia za pokwitowaniem odbioru. Mandat staje się prawomocny po pokwitowaniu jego odbioru przez ukaranego, a należność grzywny należy uiścić w terminie 7 dni na konto widniejące na blankiecie mandatu.

W przypadku gdy sprawcą wykroczenia jest osoba czasowo przebywająca na terenie naszego kraju lub osoba nie mająca stałego miejsca zamieszkania i pobytu, nakłada się mandat karny gotówkowy. W takiej sytuacji należność wpłaca się od razu osobie, która nałożyła mandat.

W sytuacji, gdy wyrządzona szkoda jest znaczna (np. skradziono drewno, zniszczono fragment lasu, budowlę lub urządzenie) i kwalifikuje się to do wyższej kary niż pięćsetzłotowy mandat, strażnik leśny występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie i pełni rolę oskarżyciela publicznego. Wtedy grzywnę nakłada sąd, który dodatkowo może także orzec np. wypłacenie nawiązki za spowodowaną szkodę.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Wycinamy, zbieramy nasiona, sadzimy, tak już od pokoleń…

Wycinamy, zbieramy nasiona, sadzimy, tak już od pokoleń…

Temat pozyskania drewna w dzisiejszych czasach wzbudza duże kontrowersje. Wielu osobom proces ten wydaje się niepotrzebny, ale czy na pewno zdajemy sobie sprawę z tego, dlaczego jest on nieodłącznym elementem pracy leśnika?

Przez wieki lasy traktowane były jako dobro niewyczerpywalne, z którego korzystano bez ograniczeń. Około 200 - 300 lat temu, wraz ze zmianami na wsi (uwłaszczenie chłopów) i w miastach (rewolucja przemysłowa) lasy zostały niemal zupełnie zniszczone, na tyle, że nie dość, że nie było z czego budować, to również zaczęło brakować drewna - nawet na opał.

W Królestwie Polskim, w 1816 r. powstała Generalna Dyrekcja Lasów w Warszawie, a przy Uniwersytecie Warszawskim rozpoczęła od 1818 r. działalność Szkoła Szczególna Leśnictwa. Od 200 lat zatem możemy mówić o tworzeniu się gospodarki leśnej i nauk leśnych na ziemiach polskich oraz o pozytywnej roli leśnictwa w powstrzymaniu plądrowniczej i chaotycznej eksploatacji lasów. Z lasami zaprzestano walczyć, a rozpoczęto planową gospodarkę leśną opartą o wiedzę przyrodniczą.

Dziś większość społeczeństwa odeszła od przyrody i lasu na tyle daleko, że ciężko powiązać jej pochodzenie produktów drewnianych ze zrębem (wycinką) w pobliskim lesie. Spokojnie, panujemy nad tym, co robimy - a oto dowody:

  • lesistość Polski w roku 1945 wynosiła 20,8%
  • lesistość Polski obecnie to 29,6%
  • średnia ilość drewna w lasach państwowych w 2002 r. wynosiła 217 m3/ha
  • średnia ilość drewna w lasach państwowych dziś to 290 m3/ha
  • powierzchnia drzewostanów w wieku powyżej 80 lat w roku 1945 to 0,9 mln ha
  • powierzchnia drzewostanów w wieku powyżej 80 lat dziś to 2,1 mln ha

Drewno
Drewno to od zawsze modny, trwały i bliski człowiekowi surowiec, służący do produkcji wielu przedmiotów. Warto wspomnieć, że wyroby drewniane mogą przetrwać kilkaset lat, zachowując swoje walory użytkowe. Drewno jest surowcem odnawialnym, łatwo dostępnym, posiadającym wiele zastosowań. Wybierając drewno zyskuje nie tylko człowiek ale i środowisko, ponieważ drewno jest w 100% naturalnym i odnawialnym surowcem. Te cechy czynią je materiałem wyjątkowym. Drewna nie zastąpi żaden uzyskany sztucznie surowiec. Ten tradycyjny, naturalny materiał kojarzy się z trwałością i solidnością. Znanych jest ponad 30 tysięcy zastosowań drewna. Pierwsze na myśl przychodzi wykorzystanie drewna w: budownictwie, do produkcji papieru i opakowań, przyborów kuchennych, mebli, podłóg czy stolarki okiennej. Wykonuje się z niego również np.: instrumenty muzyczne czy zabawki dla naszych dzieci. Wykorzystywane jest także w energetyce jako surowiec odnawialny. Odnawialny – bo w miejsce drzew wyciętych na potrzeby ludzi odnawiamy w sposób naturalny – samosiewy lub sadzimy czy też siejemy miliony kolejnych drzew, rodzimych gatunków.

Często jednak nie zdajemy sobie sprawy, że do używanych przez nas przedmiotów zostało wykorzystane drewno - np.: detale we wnętrzach samochodów, wędki, książki, karton, w którym kurier dostarczył przesyłkę, papier toaletowy czy pionki w szachach. Większość z nas lubi miło spędzać letnie weekendy z rodziną przy grillu, a węgiel drzewny oraz brykiet jest produkowany właśnie z drewna liściastego. Najczęściej w naszych domach meble również są wykonane z drewna litego bądź elementów drewnopochodnych. Zastanówmy się, czy naprawdę potrafimy zrezygnować z tego wszystkiego i z wielu innych rzeczy, które powstają z drewna. Trudno sobie wyobrazić codzienne życie bez drewna.

„Czy da się zjeść ciastko i jednocześnie mieć ciastko”?
Jeżeli założymy, że ciastko to las (las daje np. drewno) a zjadanie to ciągły proces użytkowania lasów gospodarczych (czyli pozyskiwania drewna na potrzeby człowieka) - to jest to możliwe, ba - jest od wielu pokoleń realizowane przez polskich leśników.

Leśnicy prowadzą w lasach gospodarkę w sposób zapewniający ich trwałość i zrównoważony rozwój w oparciu o 10-cioletni plan urządzenia lasu zatwierdzany przez ministra właściwego ds. środowiska. Dzieje się tak, między innymi, dzięki odpowiedniemu rozmiarowi pozyskania drewna. Roczny rozmiar pozyskania drewna w stosunku do masy drewna, która przyrasta w ciągu roku w lasach państwowych wynosi około 55–60% przyrostu. Te pozostałe 40-45% masy drewna, która przyrosła w ciągu roku pozostaje na pniu, zwiększając przeciętną zasobność polskich lasów. Dlatego nasze zasoby drewna rosną z roku na rok i są już dwukrotnie większe niż pół wieku temu. Wynoszą 2,5 mld m3, w tym w Lasach Państwowych – blisko 1,95 mld m3, co czyni je piątymi co do wielkości w Europie.

Dziś dla większości z nas w lesie najistotniejsze jest to, co niematerialne – czyste powietrze i woda, dzika przyroda, cisza, piękno krajobrazu. Coraz mniej dostrzegamy fizyczne korzyści – przede wszystkim z głównego produktu - drewna. Jednak mimo upływu setek lat jest ono nadal surowcem niezbędnym, którego niczym nie da się zastąpić. Jest surowcem doskonałym, którego produkcja nie powoduje emisji zanieczyszczeń, wręcz przeciwnie – daje nam życiodajny tlen. Elementy drewniane naszych domów, poza funkcjami, dla których zostały wykorzystane magazynują nawet przez setki lat dwutlenek węgla - gaz cieplarniany, który zagraża naszej planecie.

Zrównoważone leśnictwo jest kluczem, łączącym wszystkie elementy, które składają się na nasze oczekiwania wobec lasu. W zrównoważonym leśnictwie jest miejsce dla przyrody, w tym szczególnie dla tych jej elementów, które są zagrożone eliminacją, jest miejsce dla człowieka, który chce uciec od zgiełku miasta i jest miejsce na użytkowanie drewna. Zrównoważone leśnictwo jest wrażliwe i mało odporne, a szkody wyrządzone pochopnymi decyzjami, chwilowymi modami są trudne do naprawienia.

Drewno jest dla nas, dla ludzi. Trudno nie zgodzić się z faktem, że drewno to surowiec ekologiczny, przyjazny człowiekowi. Trudno sobie wyobrazić, aby zostało całkowicie zastąpione przez inne materiały (najczęściej sztuczne, które zanieczyszczać będą środowisko naturalne, w którym żyjemy, przez setki a może i więcej lat).

Należy dbać o kondycję i trwałość lasów gospodarczych w Polsce, by mogły służyć wszystkim nam jako miejsce odpoczynku, uprawiania sportu, dostarczania walorów estetycznych i krajobrazowych, miejsce na rodzinne wypady na grzyby czy jagody, ale także jako miejsce, gdzie odradza się jeden z najcenniejszych surowców Świata – drewno.