Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów

Ochrona gatunkowa roślin

W Nadleśnictwie Turek inwentaryzacja występowania roślin chronionych przeprowadzana jest corocznie w sposób ciągły. Nowe stanowiska inwentaryzowane są na drukach „Formularz informacyjny" i lokalizowane są na mapie analogowej. Prowadzony jest szczegółowy wykaz stanowisk roślin i zwierząt chronionych.

Zinwentaryzowano na podstawie dostępnej literatury i własnych obserwacji 13 gatunków roślin naczyniowych objętych ochroną ścisłą i 31 gatunków pod ochroną częściową.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października  2014 roku
w sprawie ochrony gatunkowej roślin w Nadleśnictwie Turek stwierdzono występowanie:

Ochrona ścisła:

  1. Długosz królewski /Osmunda regalis/
  2. Goździk pyszny /Dianthus superbus/
  3. Pełnik europejski /Trollius europaeus/
  4. Sasanka łąkowa /Pulsatilla pratensis/
  5. Rosiczka okrągłolistna /Drosera rotundifolia/
  6. Rojownik (rojnik) pospolity /Jovibarba sobolifera/
  7. Mącznica lekarska /Arctostaphylos uva-ursi/
  8. Lilia złotogłów /Lilium martagon/
  9. Lilia bulwkowata /Lilium bulbiferum/
  10. Mieczyk dachówkowaty /Gladiolus imbricatus/
  11. Kosaciec syberyjski /Iris sibirica/
  12. Storczyk męski /Orchis spinosa/
  13. Jarząb brekinia /Sorbus torminalis/
 

                       Ochrona częściowa:

  1. Widłak spłaszczony /Lycopodium complanatum/
  2. Widłak jałowcowaty /Lycopodium annotinum/
  3. Widłak goździsty /Lycopodium clavatum/
  4. Widłak wroniec /Lycopodium selago/
  5. Centuria pospolita /Centaurium umbellatum/
  6. Goździk piaskowy /Dianthus arenarius/
  7. Wawrzynek wilczełyko /Daphne mezereum/
  8. Bagno zwyczajne /Ledum palustre/
  9. Pomocnik baldaszkowaty /Chimaphila umbellata/
  10. Gnidosz rozesłany /Pedicularis sylvatica/
  11. Dziewięćsił bezłodygowy /Carlina acaulis/
  12. Podkolan biały /Platanthera bifolia/
  13. Kruszczyk szerokolistny /Epipactis helleborine/ (Stoplamek szerokolistny)
  14. Gnieźnik jajowaty (Listera jajowata) /Neottia ovata/
  15. Gnieźnik leśny /Neottia nidus-avis/
  16. Śnieżyczka przebiśnieg /Galanthus nivalis/
  17. Zimoziół północny /Linnaea borealis/
  18. Cebulica dwulistna /Scilla bifolia/
  19. Kukułka (storczyk) szerokolistna /Dactylorhiza majalis/
  20. Grzybienie białe /Nymphaea alba/
  21. Wilżyna ciernista /Ononis spinosa/
  22. Kocanki piaskowe /Helichrysum arenarium/
  23. Turzyca piaskowa /Carex arenaria/
  24. Bobrek trójlistny /Menyanthes trifoliata/
  25. Bielistka siwa /Leucobryum glaucum/
  26. Modrzewnica zwyczajna /Andromeda polifolia/
  27. Torfowce /Sphagnum sp./
  28. Rokietnik pospolity /Pleurozium schreberi/
  29. Płonnik pospolity /Polytrichum commune/
  30. Gajnik lśniący /Hylocomium splendens/
  31. Widłoząb miotłowy /Dicranum scoparium/

 

Na terenie Nadleśnictwa stwierdzono występowanie wymienionych poniżej chronionych gatunków grzybów, porostów i mszaków.

GRZYBY

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014r. w sprawie  ochrony gatunkowej grzybów na terenie Nadleśnictwa nie zinwentaryzowano gatunków grzybów wielkoowocnikowych, które objęte byłby ochroną ścisłą i częściową.

POROSTY

Rola porostów w zbiorowiskach leśnych jest dość istotna. Wspomnieć należy o roli glebotwórczej szczególnie w suchych borach i zbiorowiskach muraw piaskowych. Determinują występowanie wielu gatunków bezkręgowców, które odnajdują wśród porostów schronienie i pożywienie. Jednak najważniejszą rolę odgrywają w kształtowaniu mikrokilmatu leśnego. Są bardzo znaczącym rezerwuarem wody w lesie, szczególnie w borze chrobotkowym.

 

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów na terenie Nadleśnictwa zinwentaryzowano występowanie niżej wymienionych gatunków:

                Ochrona ścisła

  1. Brodaczka kępkowa /Usnea hirta/

Ochrona częściowa

  1. Chrobotki
    • Chrobotek reniferowy /Cladonia rangiferina
    • Chrobotek leśny /Cladonia sylvatica
  2. Płucnica islandzka /Cetraria islandica/

 

                Ochrona gatunkowa zwierząt

Na terenie Nadleśnictwa Turek potwierdzono obecność 3 taksonów bezkręgowców
z załącznika II. Dyrektywy siedliskowej (zalotka większa, czerwończyk nieparek, trzepla zielona) oraz 25 objętych ochroną gatunkową.

Spośród 18. aktualnie żyjących w Polsce gatunków z gromady płazów  na obszarze działania Nadleśnictwa Turek stwierdzono występowanie 13 z nich.

Na terenie Nadleśnictwa Turek występuje pięć taksonów gadów objętych ochroną ścisłą.

Występujące w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa ptaki przedstawiono w tabeli 26 POP (116 gatunków). Listę gatunków stworzono w oparciu o materiały Programu Ochrony Przyrody z poprzedniego okresu gospodarczego, wyniki powszechnej inwentaryzacji siedlisk i gatunków z lat 2006-2007 oraz SDF-y opisujące obszary specjalnej ochrony ptaków położone w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Turek.

Gatunki zwierząt objęte ochroną strefową

Na terenie administrowanym przez nadleśnictwo, utworzonych jest obecnie 5 stref ochronnych bociana czarnego (leśnictwa: Brudzew, Czarny las 2 strefy, Uniejów, Wyszyna) oraz 4 strefy ochronne orła bielika (leśnictwa: Czarny las 2 strefy, Krwony, Grzymiszew).

Stanowiska bobra stwierdzono w leśnictwach: Czarny Las, Krwony, Linne, Uniejów, Grzymiszew, Kotwasice, Wrząca i Wyszyna. Nie stwierdzono obecności wydry
na terenie Nadleśnictwa Turek.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Słów kilka na temat zrębów sanitarnych

Słów kilka na temat zrębów sanitarnych

W związku z tym, że często spotykamy się z pytaniami i wątpliwościami dotyczącymi prowadzonych na terenie Nadleśnictwa Turek prac zrębowych, chcieliśmy napisać kilka słów na temat powodów ich wykonywania

Poza zrębami planowanymi (w planie urządzenia lasu) na 10 lat działalności nadleśnictwa (dla Nadleśnictwa Turek obecnie są to lata 2014-2023) w ściśle określonych drzewostanach, czasami musimy, z przyczyn sanitarnych, wycinać przedwcześnie również kolejne drzewostany.

Podkreślić należy, że każdy kubik drewna pozyskiwany poza planem urządzenia lasu, może być pozyskany tylko i wyłącznie w stanie wyższej konieczności (np. cięcia sanitarne – „ratunkowe”). Całkowita ilość kubików drewna pozyskanych w wyniku prowadzenia cięć sanitarnych w 10-sięcioleciu zmniejsza o tę samą ilość pozyskanie drewna w wyniku prowadzenia cięć rębnych, zaplanowanych na te 10 lat. Jednym słowem musimy, co jest oczywiste i zrozumiałe chyba dla każdego, działać po gospodarsku – tzn. najpierw wykonywać cięcia sanitarne – ratujące pozostałe obszary naszych lasów przed zamarciem, a dopiero w następnej kolejności wykonywać cięcia planowe – np. cięcia sprzyjające prowadzonym przez nas przebudowom składu gatunkowego lasów, z jednolicie sosnowych na mieszane dębowo-sosnowe z licznymi domieszkami innych gatunków drzew leśnych.

Niestety, panujące od kilku lat okresy suszy, spowodowały znaczne obniżenie poziomu wód gruntowych, co w rezultacie doprowadziło do znacznego osłabienia niektórych fragmentów drzewostanów, szczególnie tych, które od początku swojego rozwoju rosły w warunkach dobrego uwilgotnienia, wytwarzając stosunkowo płytki system korzeniowy. Osłabione chronicznym niedoborem wody drzewa, stają się łatwym celem dla różnej maści szkodników owadzich, grzybowych oraz jemioły. Ich wpływ na nasze lasy zaskakuje nawet nas, obcujących z lasem na co dzień. Okazuje się, że niegroźne do tej pory organizmy mogą doprowadzać do szybkiego obumierania wielu drzew, a w konsekwencji do zamierania całych połaci lasu. Nawet jemioła, znana nam wszystkim ze szkoły, jako półpasożyt bardzo wydatnie przyczynia się do zamierania sosny zwyczajnej na naszym terenie. Okazuje się, że sosna w okresach suszy, upałów broni się przed nadmierną utratą wody przez zamykanie aparatów szparkowych w swoich igłach, gdy tymczasem pasożytująca na niej jemioła ma je przez cały czas otwarte i czerpie wielkie ilości wody od osłabionego gospodarza. Zidentyfikowaliśmy do tej pory cztery duże centra występowania tego półpasożyta w naszych lasach – na terenie leśnictw:  Grzymiszew, Czarny Las, Brudzew i Cisew. W leśnictwach Zdrojki i Uniejów, w starych drzewostanach sosnowych, spustoszenie czyni do niedawna prawie niewystępujący tu kornik ostrozębny oraz grzyb Spheropsis sapinea, który nie ma nawet polskiej nazwy - do tej pory nieprzejawiający agresywnego działania, a obecnie powodujący szybkie zamieranie sosen.

Czasem bywa tak, że wystarczy usunąć niewielką grupę drzew (tzw. „ognisko”), żeby zatrzymać dalszy rozwój szkodnika i zapobiec degradacji większych połaci lasu. Niestety zdarzają się również sytuacje, w których uszkodzenia są rozproszone na całej powierzchni drzewostanu, taki las traci swoją stabilność, jest miejscem masowego namnażania się szkodników. Podejmuje się wtedy kroki w kierunku usunięcia całych uszkodzonych fragmentów lasu. Zanim zapadnie decyzja o wykonaniu tego rodzaju zrębu pracownicy nadleśnictwa, wraz z ekspertami z Zespołu Ochrony Lasu w Łopuchówku, dokonują szczegółowych oględzin drzewostanu. Ponadto wykonuje się ścinki pojedynczych, wybranych drzew próbnych, celem określenia stopnia zasiedlenia oraz stwierdzenia czy w drewnie znajdują się chrząszcze, czy już wyleciały, zasiedlając kolejne drzewa. Gdy wszystkie niezbędne formalności zostaną spełnione, przystępuje się do wykonywania zrębu.

Podsumowując, duże powierzchnie niektórych zrębów sanitarnych mogą wywoływać
u niektórych osób skrajne emocje. Należy jednak w pierwszym rzędzie mieć na uwadze to, że są to nieprzewidziane i wynikające z nagłej potrzeby działania ratunkowe, które podejmowane są z powodu zagrożenia trwałości stanu lasu wywołanego przez groźne szkodniki. Zręby sanitarne są dodatkowymi, nieplanowanymi pracami obciążającymi zarówno pracowników nadleśnictwa, jak i Zakłady Usług Leśnych, a decyzje o ich wykonywaniu nigdy nie należą do łatwych.