Asset Publisher Asset Publisher

Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów

Ochrona gatunkowa roślin

W Nadleśnictwie Turek inwentaryzacja występowania roślin chronionych przeprowadzana jest corocznie w sposób ciągły. Nowe stanowiska inwentaryzowane są na drukach „Formularz informacyjny" i lokalizowane są na mapie analogowej. Prowadzony jest szczegółowy wykaz stanowisk roślin i zwierząt chronionych.

Zinwentaryzowano na podstawie dostępnej literatury i własnych obserwacji 13 gatunków roślin naczyniowych objętych ochroną ścisłą i 31 gatunków pod ochroną częściową.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października  2014 roku
w sprawie ochrony gatunkowej roślin w Nadleśnictwie Turek stwierdzono występowanie:

Ochrona ścisła:

  1. Długosz królewski /Osmunda regalis/
  2. Goździk pyszny /Dianthus superbus/
  3. Pełnik europejski /Trollius europaeus/
  4. Sasanka łąkowa /Pulsatilla pratensis/
  5. Rosiczka okrągłolistna /Drosera rotundifolia/
  6. Rojownik (rojnik) pospolity /Jovibarba sobolifera/
  7. Mącznica lekarska /Arctostaphylos uva-ursi/
  8. Lilia złotogłów /Lilium martagon/
  9. Lilia bulwkowata /Lilium bulbiferum/
  10. Mieczyk dachówkowaty /Gladiolus imbricatus/
  11. Kosaciec syberyjski /Iris sibirica/
  12. Storczyk męski /Orchis spinosa/
  13. Jarząb brekinia /Sorbus torminalis/
 

                       Ochrona częściowa:

  1. Widłak spłaszczony /Lycopodium complanatum/
  2. Widłak jałowcowaty /Lycopodium annotinum/
  3. Widłak goździsty /Lycopodium clavatum/
  4. Widłak wroniec /Lycopodium selago/
  5. Centuria pospolita /Centaurium umbellatum/
  6. Goździk piaskowy /Dianthus arenarius/
  7. Wawrzynek wilczełyko /Daphne mezereum/
  8. Bagno zwyczajne /Ledum palustre/
  9. Pomocnik baldaszkowaty /Chimaphila umbellata/
  10. Gnidosz rozesłany /Pedicularis sylvatica/
  11. Dziewięćsił bezłodygowy /Carlina acaulis/
  12. Podkolan biały /Platanthera bifolia/
  13. Kruszczyk szerokolistny /Epipactis helleborine/ (Stoplamek szerokolistny)
  14. Gnieźnik jajowaty (Listera jajowata) /Neottia ovata/
  15. Gnieźnik leśny /Neottia nidus-avis/
  16. Śnieżyczka przebiśnieg /Galanthus nivalis/
  17. Zimoziół północny /Linnaea borealis/
  18. Cebulica dwulistna /Scilla bifolia/
  19. Kukułka (storczyk) szerokolistna /Dactylorhiza majalis/
  20. Grzybienie białe /Nymphaea alba/
  21. Wilżyna ciernista /Ononis spinosa/
  22. Kocanki piaskowe /Helichrysum arenarium/
  23. Turzyca piaskowa /Carex arenaria/
  24. Bobrek trójlistny /Menyanthes trifoliata/
  25. Bielistka siwa /Leucobryum glaucum/
  26. Modrzewnica zwyczajna /Andromeda polifolia/
  27. Torfowce /Sphagnum sp./
  28. Rokietnik pospolity /Pleurozium schreberi/
  29. Płonnik pospolity /Polytrichum commune/
  30. Gajnik lśniący /Hylocomium splendens/
  31. Widłoząb miotłowy /Dicranum scoparium/

 

Na terenie Nadleśnictwa stwierdzono występowanie wymienionych poniżej chronionych gatunków grzybów, porostów i mszaków.

GRZYBY

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014r. w sprawie  ochrony gatunkowej grzybów na terenie Nadleśnictwa nie zinwentaryzowano gatunków grzybów wielkoowocnikowych, które objęte byłby ochroną ścisłą i częściową.

POROSTY

Rola porostów w zbiorowiskach leśnych jest dość istotna. Wspomnieć należy o roli glebotwórczej szczególnie w suchych borach i zbiorowiskach muraw piaskowych. Determinują występowanie wielu gatunków bezkręgowców, które odnajdują wśród porostów schronienie i pożywienie. Jednak najważniejszą rolę odgrywają w kształtowaniu mikrokilmatu leśnego. Są bardzo znaczącym rezerwuarem wody w lesie, szczególnie w borze chrobotkowym.

 

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów na terenie Nadleśnictwa zinwentaryzowano występowanie niżej wymienionych gatunków:

                Ochrona ścisła

  1. Brodaczka kępkowa /Usnea hirta/

Ochrona częściowa

  1. Chrobotki
    • Chrobotek reniferowy /Cladonia rangiferina
    • Chrobotek leśny /Cladonia sylvatica
  2. Płucnica islandzka /Cetraria islandica/

 

                Ochrona gatunkowa zwierząt

Na terenie Nadleśnictwa Turek potwierdzono obecność 3 taksonów bezkręgowców
z załącznika II. Dyrektywy siedliskowej (zalotka większa, czerwończyk nieparek, trzepla zielona) oraz 25 objętych ochroną gatunkową.

Spośród 18. aktualnie żyjących w Polsce gatunków z gromady płazów  na obszarze działania Nadleśnictwa Turek stwierdzono występowanie 13 z nich.

Na terenie Nadleśnictwa Turek występuje pięć taksonów gadów objętych ochroną ścisłą.

Występujące w zasięgu terytorialnym nadleśnictwa ptaki przedstawiono w tabeli 26 POP (116 gatunków). Listę gatunków stworzono w oparciu o materiały Programu Ochrony Przyrody z poprzedniego okresu gospodarczego, wyniki powszechnej inwentaryzacji siedlisk i gatunków z lat 2006-2007 oraz SDF-y opisujące obszary specjalnej ochrony ptaków położone w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Turek.

Gatunki zwierząt objęte ochroną strefową

Na terenie administrowanym przez nadleśnictwo, utworzonych jest obecnie 5 stref ochronnych bociana czarnego (leśnictwa: Brudzew, Czarny las 2 strefy, Uniejów, Wyszyna) oraz 4 strefy ochronne orła bielika (leśnictwa: Czarny las 2 strefy, Krwony, Grzymiszew).

Stanowiska bobra stwierdzono w leśnictwach: Czarny Las, Krwony, Linne, Uniejów, Grzymiszew, Kotwasice, Wrząca i Wyszyna. Nie stwierdzono obecności wydry
na terenie Nadleśnictwa Turek.


Asset Publisher Asset Publisher

Zurück

Powstanie żywicą pachnące...

Powstanie żywicą pachnące...

27 grudnia to dla nas Wielkopolan data szczególna. Wyczekiwana każdego roku, by móc oddać hołd bohaterskim powstańcom z lat 1918-1919. Po raz pierwszy cała Polska będzie świętować razem z nami Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. Z tej okazji chcielibyśmy przybliżyć nieco leśne wątki tego wyjątkowego zrywu narodowego i opowiedzieć jak to wraz z innymi powstańcami poznańscy borowi szkierbów do Heimatu boso pogonili.

"Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu. Polacy domagali się powrotu ziem zaboru pruskiego do Rzeczypospolitej, umacniającej swoją niepodległość. Było to jedno z czterech zwycięskich powstań w dziejach Polski. Pierwsze z polskich powstań z tamtego okresu, które umożliwiło realizację wszystkich założonych wcześniej celów", mówi Andrzej Antowski z Nadleśnictwa Jarocin.

Twierdzą był im każdy las

Jeszcze długo przed wybuchem powstania poznańscy leśnicy dawali przykład umiłowania swej ojczyzny i lasów. Dowodem ich patriotycznego zaangażowania są między innymi leśniczówka Drapałka I pod Kórnikiem oraz Nadleśniczówka Bagatelka pod Miłosławiem. To w Bagatelce mieszkali i pracowali leśni patrioci tacy  jak Eugeniusz Ronka, Filip Skoraczewski i dowodzący wrzesieńsko-miłosławskim batalionem powstańczym Władysław Wiewiórowski. Tak jak poprzednicy spełnił on swój obowiązek wobec zniewolonej ojczyzny, stając do walki o jej oswobodzenie.

Fotografia przedstawia Władysława Wiewiórowskiego. Fot. Archiwum RDLP w Poznaniu.

Im głębiej w las tym więcej drzew

Przy tej uroczystej okazji warto również przytoczyć mało znane dotąd fakty związane z dziedziną gospodarki narodowej, jaką jest leśnictwo. Podczas przygotowań do wybuchu powstania, w momencie utworzenia Naczelnej Rady Ludowej powstał przy niej Wydział Rolnictwa i Leśnictwa. Wynika z tego, że organizacja polskiej administracji leśnej była konieczna od pierwszych chwil szykowanego powstania. Ewentualny jego sukces wymuszał natychmiastowe przejęcie nadzoru nad znacznym majątkiem, jaki stanowiły polskie lasy. Gospodarujący w nich prusacy nie dopuszczali do pracy leśników narodowości polskiej. Planując powstanie, trzeba było więc wykorzystać przeszkolonych już w zawodzie Polaków, którzy jak dotąd zatrudniani byli w lasach stanowiących własność prywatną. Oddelegowani leśnicy mieli przejąć oraz chronić odzyskane od Niemców tereny leśne wraz z całą infrastrukturą. Jedną z takich osób był borowy Jan Królak, na którego pismo z dnia 27 grudnia 1918 roku do Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu o przydział do zabezpieczenia lasu odpowiedziano w trybie pilnym. Już 8 stycznia objął on posadę po leśniku, który przystąpił do szeregów powstańczych.

Fotografia przedstawia Jana Królaka w towarzystwie powstańców wielkopolskich, rok 1919. Źródło: Archiwum RDLP w Poznaniu.

W trakcie prowadzenia działań zbrojnych las i leśnicy niejednokrotnie odegrali pierwszoplanowe role, stając na czele oddziałów powstańczych, czy też będąc przewodnikami w terenie. Z militarnego punktu widzenia las jest najtrudniejszym polem dla podjęcia walki, chyba że zna się go jak własną kieszeń. Wielkopolskie leśniczówki również odegrały swoją rolę w trakcie powstania, dając schronienie, czy pełniąc rolę powstańczych lazaretów.

Po zakończeniu powstania dzięki wcześniejszym przygotowaniom w marcu 1919 roku zorganizowano pierwsze 18 polskich Nadleśnictw Państwowych. Z dniem 31 stycznia 1920 roku znalazły się one w nowo utworzonym zarządzie lasów, obejmujących teren byłej dzielnicy pruskiej pod szyldem Poznańskiej Dyrekcji Lasów.

Przytoczmy fragmenty dwóch jak dotąd mniej znanych not biograficznych.

W marynarskim mundurze

Fotografia przedstawia Franciszka Musiała. Fot. Archiwum RDLP w Poznaniu.

MUSIAŁ Franciszek

W 1917 roku rozpoczął praktykę leśną w prywatnych lasach majątku Niegolewskich w Bytyniu, zaś w czerwcu 1918 roku został powołany do niemieckiej marynarki wojennej. W listopadzie uratował się ze storpedowanego okrętu i przybył do Poznania. W powstaniu wielkopolskim służył jako ochotnik w Straży Bezpieczeństwa 4 Kompanii Marynarzy w Poznaniu w stopniu bosmana. Brał udział w zdobyciu gmachu Prezydium Policji, Poczty Głównej, koszar grenadierów na Jeżycach oraz lotniska na Ławicy. Następnie walczył pod Szubinem i Rynarzewem, gdzie został ranny. Po wyleczeniu został wcielony do 10 Pułku Strzelców Wielkopolskich, w szeregach którego pełnił służbę na linii demarkacyjnej w rejonie Czarnkowa i Rynarzewa.

Wiara z Jurkowa ze Stanisławem na czele

Fotografia przedstawia Stanisława Poprawskiego. Fot. Archiwum RDLP w Poznaniu.

POPRAWSKI Stanisław

Wcielony do armii niemieckiej w 1914 roku brał udział w ciężkich walkach na froncie zachodnim. Dwa lata później został ranny i nie wrócił już na front. W połowie grudnia 1918 roku wrócił do Jurkowa. Utworzył oddział złożony z 45 ochotników i dołączył do Kompanii Krzywińskiej, z którą walczył między innymi pod Osieczną,. Następnie w składzie 6 Pułku Strzelców Wielkopolskich uczestniczył w ofensywie na Kijów, obronie Warszawy i w pościgu za Armią Czerwoną. Z wojska został zwolniony w lutym 1921 roku w związku z chorobą. 100 lat później na ścianie leśniczówki w Jurkowie uczczono pamięć o leśniczym Stanisławie. Obecnie w 103 rocznicę wybuchu powstania, na terenie leśnictwa Jurkowo odbędzie się nietuzinkowa uroczystość. Z inicjatywy miejscowego leśniczego Roberta Mądrego rozłożysty dąb, będący pomnikiem przyrody, zostanie ochrzczony imieniem bohaterskiego powstańca.

Z leśnym DARZBÓR!

Cześć i chwała powstańcom!

Zachęcamy do lektury komiksu „Wolność w sercu lasu, czyli niebagatelna opowieść o pewnej Bagatelce” wydanego z okazji 100 rocznicy wybuchu powstania.