Aktualnie kładzie się duży nacisk na funkcje ekologiczne i dobra tzw. społeczne, związane z życiem człowieka współczesnego, a świadczone właśnie przez środowisko leśne.

Presja społeczna na las jest ogromna. Szybko rozwija się ekoturystyka oraz turystyka edukacyjna, nie ograniczając się jedynie do „obrzeży miejskich" w istniejących kompleksach leśnych, ale obejmuje i wnika w obszary leśne znacznie oddalone od skupisk ludzkich. Powoduje to dość intensywne penetrowanie lasu przez ludzi pragnących korzystać i czerpać z istniejących walorów przyrodniczych. Zjawisko to utrzymuje tendencję rosnącą również dlatego, że rośnie poziom świadomości i wiedzy ekologicznej społeczeństwa dotyczącej właśnie ekosystemów leśnych. Jest to bardzo pozytywny trend, ponieważ zdobyta w ten sposób wiedza umożliwia i ułatwia postrzeganie oraz zrozumienie dynamizmu życia lasu. Tworzy fundament do prawidłowej i obiektywnej oceny działalności gospodarczej w leśnictwie.

Obecnie prowadzona gospodarka leśna oparta jest na zasadach trwałości użytkowania, zrównoważonego rozwoju oraz racjonalnego działania. Prowadzi do maksymalizacji produkcji przy jednoczesnym zachowaniu i ochronie różnorodności gatunkowej w świecie roślinnym i zwierzęcym.

Istniejące rozwiązania prawne i organizacyjne nie dopuszczają do działalności rabunkowej, destabilizującej strukturę biologiczną i biosocjalną  lasu. Uważny obserwator łatwo zauważy pozostawione martwe drzewa (pojedynczo lub w skupiskach) oraz fragmenty starodrzewii przeznaczonych do naturalnego rozpadu, oczka wodne, łąki śródleśne, wydmy, skarpy, ekotony, bagna, ostoje zwierząt. Zauważy obiekty inżynieryjnego zagospodarowania lasu w zakresie retencjonowania wody w lasach, ochrony przed pożarami, poprawy warunków bytowania zwierząt leśnych, itp. Zauważy różnorodność gatunkową drzew i krzewów, w tym miododajnych. Zauważy chronione przez leśnika mrowiska, pomniki przyrody, miejsca lęgowe rzadkich gatunków ptaków. Zauważy dbałość o czystość środowiska i ochronę przed szkodnictwem leśnym. Zauważy mnogość roślin runa, mchów, porostów, grzybów.

Rozszerzając i pogłębiając swoją wiedzę poznajemy m.in. cykl rozwojowy lasu. Wiemy, że drzewa po osiągnięciu dojrzałości, powoli zamierają. Osłabione fizjologicznie są atakowane przez grzyby i owady. Ulegają wiatrom i śnieżycom. Cierpią od zanieczyszczeń powietrza i gleby. Stopniowo ustępują miejsca młodemu pokoleniu rozwijającemu się pod nimi, pod ich osłoną. Tę naturalną wymianę pokoleń dostrzega się trudno, gdyż proces ten trwa niekiedy kilkanaście, kilkadziesiąt lat. Cechuje się nieprzewidywalnością oraz nierównomiernością przestrzenną, gatunkową i wiekową. W nowoczesnym gospodarstwie leśnym wykorzystuje się w/w zjawiska. Uważnie obserwując las, leśnik niejako wyprzedza działania natury. To co aktualnie użytkujemy miało swój początek 100-140 lat temu. Pamiętać należy, że wtedy też inne były założenia gospodarki leśnej. Odpowiadały one raczej rolnictwu i opierały się na schemacie - siew, uprawa, zbiór. Gospodarka nastawiona była na szybki zysk. Stąd też olbrzymie obszary monokultur gatunków szybkorosnących (sosna, świerk) rosnące na żyznych glebach oraz zwarte nawet kilkusethektarowe bloki jednowiekowych drzewostanów.

Przebudowa litych drzewostanów na lasy mieszane, o zróżnicowanej strukturze gatunkowej, wiekowej i przestrzennej jest działaniem długoterminowym i wymusza stosowanie różnego rodzaju cięć przekształceniowych,  o charakterze - przede wszystkim -  hodowlanym, w postaci: gniazd, smug i małych pasów zrębowych.  Z tych właśnie cięć pozyskiwana jest większość drewna, na które nieustannie jest ogromne zapotrzebowanie społeczne - domy z drewna, meble, podłogi, elementy budowlane, opakowania, papier i wiele, wiele innych produktów pochodzących z surowca drzewnego.

Drewno nadal jest surowcem niezastępowalnym i „najczystszym". Do jego produkcji nie musimy spalać ton węgla, gazu, ropy, budować fabryk, elektrowni, itp. Niestety, równolegle do stale rosnącego zapotrzebowania na drewno, mamy do czynienia z pojawiającym się sprzeciwem społecznym. Niektórzy z nas nie chcą, aby lasy były użytkowane gospodarczo. Nie chcemy, aby wycinane były drzewa, które pamiętamy z dzieciństwa. Odgłos padających drzew, widok pracujących maszyn na powierzchniach eksploatacyjnych, wywołuje negatywne odczucia.

Analizując docierające do Nas informacje medialne na temat pracy leśników, ochronie przyrody, szanując różne spojrzenia na kwestie ekologiczne, myśląc o przyszłości, troszcząc się o kształtowanie i stan środowiska przyrodniczego,  nie zapominajmy jednak o racjonalności w działaniach gospodarza lasu i celu prowadzenia gospodarki leśnej.

Pamiętajmy, że efektem (już przecież tak jest !) i jednocześnie niezmiennym celem pracy każdego leśnika jest las tak ukształtowany, aby mógł spełniać wszystkie oczekiwane przez społeczeństwo, a tak różniące się od siebie, funkcje.

                                                                                     Dariusz Lewandowski